Доктор Ариел Ахернтэ: Монгол хүн, монгол газар, монгол соёл маш их үнэтэй 

Доктор Ариел Ахернтэ: Монгол хүн, монгол газар, монгол соёл маш их үнэтэй 

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Хаант Улсад хийж буй албан ёсны айлчлалын хүрээнд 2025 оны 3 дугаар сарын 20-ны өдөр Оксфордын их сургуульд ажиллав.Энэ үеэр Оксфордын их сургуулийн Газарзүй, байгаль орчны сургуулиас 7 дахь удаагаа зохион байгуулж буй “Говь цөлөрхөг нутагт амьдарч буй улс орнуудын иргэдийн ахуй амьдралыг судалдаг судлаачдын олон улсын бага хурал” -д оролцож байгаа монгол судлаачидтай уулзаж, тэдний судалгааны ажилтай мөн танилцсан. Бид Оксфордын Их Сургуулийн Байгаль орчны сургуулийн багш, доктор, Монгол судлаач Ариел Ахернтэ уулзаж сэтгэгдлийг нь сонслоо.  

- “Говь цөлөрхөг нутагт амьдарч буй улс орнуудын иргэдийн ахуй амьдралыг судалдаг судлаачдын олон улсын бага хурал”-ын онцлог нь юу байна вэ?

Өнөөдөр Оксфордын их сургууль дээр маш чухал хурал болж байна. Олон хүмүүс уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаар хийсэн олон судалгааныхаа талаар ярьж байна.  Жишээ нь би газар зүйн танхимд хөдөө аж ахуйтай холбоотой судалгаа хийдэг. Уур амьсгалын өөрчлөлт, газар хөдлөлт, зэрлэг амьтад хэрхэн уур амьсгалын өөрчлөлтөд нөлөөлдгийг судалж байгаа судлаачид ч бий. Бүгд л байгаль орчинтой холбоотой судалгаа хийж байна. Энэ бол маш чухал. 

- Өөрийнхөө судалгааны ажлын талаар ярихгүй юу? 

Би олон жил монголын хөдөө орон нутгийн иргэдийн амьдрал, амьжиргаа, нүүдлийн соёл, тэр дундаа нүүдлийн мал аж ахуйг судалж байна. Монголын нүүдлийн мал аж ахуйг судалж, хамгаалах нь маш чухал байна. Энэ бол бүх дэлхийн онцгой чухал соёл, үнэт зүйл юм. Өнөөдрийн энэ хуралд Монгол Улсаас, бүр Дундговь аймгаас хоёр малчин ирж оролцож байна. Тэд уур амьсгалын өөрчлөлт нь нүүдлийн малаж ахуй болон иргэдийн амьдрал амьжиргаанд хэрхэн нөлөөлж байгаа талаар маш чухал илтгэл тавьсан. Энэ нь хуралд оролцогчдод таалагдсан бөгөөд хамтран ажиллах ёстой талаар яриа өрнөсөн. 

- Монгол Улс цөлжилтөөс хэрхэн сэргийлэх боломжтой бэ? 

Энэ маш хэцүү асуудал байна. Уур амьсгалын өөрчлөлт нь монголын газар нутагт маш ихээр нөлөөлж байгаа. Миний бодлоор том том уул уурхай, тодруулбал нүүрсний уул уурхай нээх нь цөлжилтөд ихээр нөлөөлдөг. Анхаарал тавих хэрэгтэй.Хөдөө аж ахуйн салбар, ногоон салбартаа анхаарах нь чухал. НҮБ болон олон улсаас хэрэгжүүлж байгаа бодлого, судлаачдыг монголын засгийн газраас дэмжин,хамтран ажиллах хэрэгтэй.  

- Та яагаад Монголын талаар судлах болсон бэ? 

Би 10 жилийн сурагч байхдаа монголын түүхийн талаар багшаасаа сонсоод ямар гайхалтай түүх вэ, Монголд очиж үзнэ гэж боддог болсон. Ингээд оюутан байхад гайхалтай боломж гарч Олон Улсын хөтөлбөрт хамрагдаад, 20 настайдаа анх Монгол Улсад очиж байсан. Тэр цагаас хойш Монголд маш их хайртай болж, монголд дахин дахин очдог, салж чадахгүй болсон. Монгол хүн, монгол газар, монгол соёл маш их үнэтэй юм байна. 

Монгол малчдын талаар ярихгүй юу ? 

Миний бодлоор малчид төгс байна. Бид л өөрчлөгдөх хэрэгтэй. Бид маш их хог хаяж хаягдал гаргаж байна, ус их хэрэглэж байна, бид нар байгаль оринтойгоо хэрхэн яаж харьцахаа мартсан байна. Бид Монгол малчдаас маш олон чухал юм сурч болно. Жишээ нь байгальтай хэрхэн зөв харьцах, зэрлэг амьтан, малтайгаа хэрхэн харьцах гэх мэт. Малчид бол монгол хэл, соёл, ёс заншил хамгаалж байгаа. Монголын түүх маш урт, судлах зүйл асар их. 

 

ЭНЭ МЭДЭЭНД ӨГӨХ ТАНЫ ҮНЭЛГЭЭ?
Like 0 Зөв 0 0 Буруу 0 Воов 0 Уйтгартай 0 Дуртай
Нийт сэтгэгдэл 0
! Анхаар! Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд tur.mn сайт хариуцлага хүлээхгүй.
  • Төсвийн хөрөнгөөр шинэ жил, байгууллага болон салбарын ой тэмдэглэх зэрэг олон нийтийн арга хэмжээ зохион байгуулахгүй байхыг үүрэг болголоо

    Дэд бүтцийн салбарын чадавхыг бэхжүүлэх, техник туслалцааны хамтын ажиллагааны талаар хэлэлцэж байна

    УИХ-ын дарга Н.Учрал БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Шэнь Миньжюанийг хүлээн авч уулзав

    Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээний талаар болон Оюу толгой төслөөс Монгол Улсын хүртэх өгөөжийн талаарх нотлох баримтуудыг шинжлэн судална

    “Улаанбаатар трамвай” төслийн IV шатны сонгон шалгаруулалтыг ирэх долоо хоногт эхлүүлнэ

    Дотоодын “СТАРТ АП”-уудыг дэмжин хөгжүүлэх санал дэвшүүллээ

    Хууль бусаар худалдаалагдсан Тарбозавр батаар үлэг гүрвэл тэргүүтэй 29 багц чулуужсан олдворыг Монгол Улсад хүлээлгэн өглөө

    11-11 төв Гаалийн байгууллагын хууль бус үйл ажиллагаатай холбоотой мэдээллийг тусгай шугамаар авч байна

    Онцгой байдлын байгууллагын үйл ажиллагаа, авч хэрэгжүүлж байгаа арга хэмжээтэй танилцлаа

    ЭТТ-архив" үүссэний 12 жилийн ой боллоо

    Алба хаагчид 4359 хүний амь нас, 429.2 тэрбум төгрөгийн өмч хөрөнгийг авран хамгааллаа

    Б.Ану-Үжин: “Улаанбаатар трамвай” төсөл хэрэгжсэнээр Архивын ерөнхий газраас Сүхбаатарын талбай хүртэл 37 минут зорчино

    GS25: "365 анхаарч хайрлая" аяны эргэн тойронд

    Боловсрол, эрүүл мэндийн салбарын албан хаагчдыг авлигын эсрэг сургалтад хамруулав

    “Жавхлант”, “Шивээ толгой” ашиглалтын тусгай зөвшөөрлийн асуудлаарх нотлох баримтуудыг шинжлэн судалж байна

    Оюу толгойн асуудлаарх нотлох баримтыг шинжлэн судлах сонсгол эхэлнэ

    Тэрбумаар нь “ЦОХ ДУТААДАГ” байгууллагын эзэн О.Батчулууныг ЧӨЛӨӨЛӨХ ҮҮ?

    Аюулт үзэгдэл, ослын 97 удаагийн дуудлагаар үүрэг гүйцэтгэлээ

    Био комбинатын гүүрнээс Эмээлтийн авто зам хүртэл шинээр 12.5 км авто зам барина

    Булган аймгийн засаг дарга Д.Пүрэв-Очир ХАНГАЛТГҮЙ ажиллаж ОГЦРОХ нөхцлөө хангав

    Х.Нямбаатар: Ирэх онд Дамбадаржаад 600 орчим нэгж талбарт газар чөлөөлнө

    Өвөл инверс үүсэж, утаа тухайн орчиндоо бөөгнөрдөг

    Эдийн засгийн эрх чөлөөний тухай хуулийн төслийг энэ сард багтаан УИХ-д өргөн барихаар ажиллаж байна

    Хууль бусаар 3 тонн хүртэлх шатахуун шагаар зарж байсан иргэдийг шалгаж байна

    Байгалийн гамшигтай тэмцэх үндэсний чадавхыг дээшлүүлэхэд хамтран ажиллана

    Малын индексжүүлсэн даатгалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийв

    “Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийг хангах, хамгаалахад салбар зөвлөлийн үүрэг, оролцоо” сэдэвт уулзалт, хэлэлцүүлэг боллоо

    Олон удаагийн үйлдлээр их хэмжээний авлига авсан гаалийн байцаагчдыг саатууллаа

    Төрийн банкны тэтгэврийн зээлийн хүү буурч, хугацаа уртаслаа

    Удирдах зөвлөлийн дэргэд Хүртээмж ба тэгш оролцооны бодлогын хороог байгуулж, даргаар нь УИХ-ын гишүүн О.Саранчулууныг томилов

    МУГТ Э.Цэндбаатарт КИРГИЗСТАН улсын өмнөөс ДАШТ-д оролцох санал тавьжээ

    ЦЕГ: Иргэн "Б" автомашинд нас барсан байдалтай олдсон

    Допинг хэрэглэсэн гэж "ГҮТГҮҮЛСЭН" Б.Суманчулуун, Н.Адъяабат нарын НАЧИН ЦОЛЫГ сэргээлээ

    НӨАТ-ын дөрөвдүгээр улирлын буцаан олголтыг нэгдүгээр сарын 28-наас иргэдийн данс руу шилжүүлнэ

    ХНХЯ: Хүсэлт гаргах шаардлагагүй, энэ сарын 20-ноос "ХҮҮХДИЙН МӨНГӨ"-ийг олгоно

    Д.Хаянхярваа авлигын ХЭРГЭЭ ХҮЛЭЭН ЗӨВШӨӨРЧ, хялбаршуулсан аргаар шийдэхийг хүсжээ

    “ШУНАЛ НЬ ТУЛАМ” болсон Баян Базараагийн мөнгөний уурхай “Алтайн Хүдэр”

    СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ: 12-ноос хүйтний эрч эрс чангарна

    Т.НЯМ-ОЧИР: Боловсрол бол дан ганц хичээл заах бус ЗӨВ ХҮН болгон төлөвшүүлэхэд оршино

    БНСУ-аас сайн дураар нутаг буцвал торгохгүй, хилээр буцаж орохыг хязгаарлахгүй

    УИХ-ын гишүүн эхнэрээ зодоод "ЗУГТЖЭЭ"

    Цээжин тус газар нь хутгалж, амь насыг нь хохироосон хэрэг гарчээ

    МУГТ, Олимпын мөнгөн медальт Н.Төгсцогт холимог тулаанч З.Шинэчагтагат зодуулжээ

    Намын дарга жинхэлсний дараа нэр бүхий сайдууд, төрийн нарийн нарыг солино

    С.Энхболд: Омикроны 5 тохиолдол бүртгэгдлээ, хөл хорио тогтоохгүй байх чиглэл барьж байна

    Өлсөгчид тус бүр 100 саяыг гаргаж, жагсагчдын ханш 60 мянгад хүрчээ

    Г.Хажидмаа: Ард түмний дэмжлэгтэй Дэлхийн стандарт шаардлага хангасан Ахмадын асрамжийн газар барина

    Электрон тамхины талаарх таны мэдэхгүй зүйлс

    ТАНИЛЦ: Нийгмийн халамж, тэтгэвэр, тэтгэмж олгох хуваарь

    Н.ЭРДЭНЭБАЯР: Вакцины хоёр дахь тунгаа хийлгэсэн иргэд 7 хоногийн дараа ЦУСАА өгч болно

    Хүүхдийн амиар “хөлжсөн” уяачид НААДАМ ХОЙШЛУУЛАХЫГ ЭСЭРГҮҮЦЭН ЖАГСАЖ БАЙНА 

    УИХ-ын гишүүн Ж.Мөнхбат эхнэрийнхээ уруулыг сэтэртэл ЗОДОЖ, гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлджээ 

    Голомт банк зээлийн 1 хувийн шимтгэлийг иргэнд буцаан олгох шүүхийн шийдвэр гарчээ

    Талбайн эрх мэдлийн тэмцлийн ард Ерөнхийлөгч байгааг өөрөө илчиллээ

    Төрийн тахилгат Сутай хайрханыг УХААД эхэллээ Б.Бат-Эрдэнэ сайд аа? Ш.Раднаасэд, Б.Энх-Амгалан гишүүн ээ? Засаг дарга О.Амгаланбаатар аа?

    Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхтэй 6 жил хамтран ажиллах баг ТОДОРЧ эхэллээ

    "ХУЛГАЙГААР" давсан аймгийн арслан Э.Нямаа

    Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн "РЕЙТИНГ" өсөж эхэлжээ

    МЭДЭГДЭЛ: С.Ганбаатар “Урваснаар” Та бидний эвсэл ЕРӨНХИЙЛӨГЧИЙН СОНГУУЛЬД оролцох боломжгүй боллоо

    Э.Энхбатыг үхэл амьдралын заагт авчирсан Н.Түвшинбаяр юу бодож суудаг бол

    Категори  баннер

    Холбоотой мэдээнүүд

    Сонгинохайрхан дүүрэг бүх нийтийн их цэвэрлээг зохион байгуулж байна

    Сонгинохайрхан дүүрэг бүх нийтийн их цэвэрлээг зохион байгуулж байна