Улс орны аж байдлын “толь” нь иргэдийн амьдрал ахуй, түүний чанар юм. Ажилтай, орлоготой байна уу. Өрхийн орлого нь өнөөдрийн амьдрах зардалд хүрэлцэж байгаа эсэх гээд нарийн өгүүлж болно.
Жишээлбэл, будаа, сахар гэх мэт өргөн хэрэглээний бараа, бүтээгдэхүүний үнэ сүүлийн нэг жилийн хугацаанд 30-40 хувиар өссөн. Харин энэ хугацаанд иргэдийн цалин орлого, тэтгэвэр тэтгэмж тэр хэрээр нэмэгдсэн үү гэвэл үгүй.
Малчдын орлогын гол эх үүсвэр ноос ноолуур, арьс шир, мах, сүү, цагаан идээ гээд малаас гарган авч байгаа түүхий эдийн үнэ ченжүүдийн өмнө өндөр үнэтэй биш, асар хямд байгаа. Шалтгаан нь нэмүү өртөг шингээгүй, боловсруулж, эцсийн бүтээгдэхүүн болоогүйтэй холбоотой юм. Хот, хөдөөгүй өрхийн амьжиргаа сульдаж, өр зээлийн хэмжээ нэмэгдэж, үнийн өсөлт туйлдуулж эхэлсэн. Ийм цаг үед хэрхэн аж амьдралаа дээшлүүлэх, өрхийн орлогоо нэмэгдүүлэх, малаас авч байгаа түүхий эдээ яаж үнэ цэнэтэй, өгөөж арвин байлгах, ашиг шимийг нь өсгөх талаар Говь-Алтай аймаг анх удаа энэ сарын 19-нд 3000 малчин оролцсон чуулга уулзалт зохион байгуулсан билээ.
300 малчин аймгийн төвд цуглаж байсан нь цөөнгүй. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн ивээл дор 1000 малчин улсын нийслэлд уулзаж байсан нь бий. Харин 3000 малчин аймгийн төвд нэг дор бүтэн өдрийн турш чөлөө завсаргүй хэлэлцэж байсан тохиолдол цөөн. Өвлийн их ажлын дундуур энэхүү форум болж болсон ч оролцоо өндөр, танхим дүүрэн байлаа.
Говь-Алтай аймгийн Засаг дарга О.Амгаланбаатар “Хамтрах уу, Хоцрох уу, Нэгдэх үү, Үлдэх үү, Хорших уу, Хөгжих үү...” гэсэн үг болгон нь асуулт тавьсан, хариулт нэхсэн, бодол, ухаан гүйлгэсэн чуулга уулзалтын үндсэн илтгэлийг хэлэлцүүлсэн юм. Хэн ч бусдаас хоцрох, хойно нь үлдэхийг хүсэхгүй. Тийм болохоор хамтрах, нэгдэх, хорших, хөгжих боломжийн төлөө 3000 малчин индрийн зүг чих тавьсан юм. Түүний хувьд хоёр дахь удаагаа аймгийн Засаг даргаар ажиллаж байгаа. Улс төрд ч, уул их Алтайдаа ч танигдсан нэгэн.
Дархан-Уул аймгаас өвс, тэжээлийн аюулгүй нөөцөө бэлтгэж, 90 орчим сая төгрөгийн төсөв хэмнэсэн, Дөргөн нуурын хөвөөнд аймгийнхаа гэр бүлгүй, ганц бие залуусын уулзалт арга хэмжээг анх удаа зохион байгуулсан, улсдаа мартагдсан Нарансэвстэйн боомтыг нээх асуудлыг гаргаж ирж тавьсан гээд энэ онд түүний сэдсэн, хийсэн, эхлүүлсэн бүхэн нийгмийн сүлжээнд анхаарлын төвд байлаа. Удаах нь 3000 малчны чуулга уулзалт болж байна.
Манай улс жил болгон малаа тоолдог боловч малчдынхаа эрүүл мэнд, эдийн засаг, боловсрол, өв соёл, уламжлал, хэлхээг нь үл тоодог. “Цаашид ийм байж таарахгүй” гэдгийг Говь-Алтай аймаг үндсэндээ харуулчихлаа. Малчдын чуулганаар боловсрол, эрүүл мэнд, гэр бүл төлөвлөлтөөс эхлээд бэлчээрийн доройтол, малын хулгай, түүнтэй хэрхэн тэмцэж байгаа, ноос ноолуурын үйлдвэрлэлийн хэтийн төлөв, орон нутгийн боломж, малын гаралтай сүү, сүүн бүтээгдэхүүний бэлтгэн нийлүүлэлт гээд нарийн мэдээлэл агуулсан илтгэлүүд чуулга уулзалтын өнгө, өнцөг нь байлаа. Түүнчлэн, малчны санхүүгийн боловсролд хүртэл хөрөнгө оруулалт болох илтгэл багтсан байв. Говь-Алтай аймгийн ДНБ-ий 54.3 хувийг хөдөө аж ахуйн салбар эзэлж байна.
Like
0
Зөв
0
0
Буруу
0
Воов
0
Уйтгартай
0
Дуртай
© 2013-2023. Вэб сайт бүтээсэн: Tsast Solution LLC
